Door Martin Milicevic
De Amerikaanse hoogleraar Scott Reynolds Nelson eist van Het Financieele Dagblad een rectificatie en het afdrukken van een artikel van zijn hand. Volgens de professor is er sprake van plagiaat, omdat er feiten in een artikel van de FD-journalist Marcel de Boer voorkomen die nergens anders te vinden zijn behalve in de publicatie van de professor zelf, die een onderzoek verrichtte naar de economische malaise van 1873. Eerder concludeerde FHJ Factcheck dat het artikel in Het Financieele Dagblad veel overeenkomsten vertoont met een publicatie van de Amerikaanse professor.
Professor geschiedenis Scott Nelson, verbonden aan het College of William and Mary in Virginia, laat in een e-mail aan hoofdredacteur Ulko Jonker van Het Financieele Dagblad (met een kopie aan FHJ Factcheck) weten dat er minstens vijf argumenten te noemen zijn waarom er in zijn ogen sprake is van plagiaat.
Volgens Nelson kon Marcel de Boer, schrijver van het artikel in FD.nl, niet weten dat:
– de Europese boeren weggeconcurreerd werden door de Amerikaanse export van graan, vlees en kerosine;
– de moeder van Nelson de economische crisis van 1873 erger vond dan de crisis van 1929;
– het onderpand van Jay Cooke en andere spoorwegmaatschappijen waardeloos werd;
– De keizers van Oostenrijk-Hongarije, Duitsland en Frankrijk gelijktijdig nieuwe banken stimuleerden om leningen in Berlijn, Wenen en Parijs mogelijk te maken en dat deze explosieve stijging in de drie steden uiteindelijk bijdroeg aan de crisis;
– de Bank of Engeland het interbancaire leningtarief verhoogde (tegenwoordig LIBOR genoemd) wegens zorgen over continentale banken, en dat deze verhoging van het interbancaire leningtarief uiteindelijk het falen van de spoorwegpromotors van de V.S. veroorzaakte.
Nelson benadrukt dat dergelijke details nergens anders gepubliceerd zijn en dat ze een onderdeel vormen van zijn research naar de kredietcrisis in 1873. Zijn verhaal is in verschillende Europese kranten gepubliceerd.
Fouten
Daarnaast zou het artikel van De Boer ook enkele feitelijke onjuistheden bevatten, zo staat te lezen in de e-mail die Scott Nelson naar Het Financieele Dagblad stuurde. FHJ Factcheck wil zich niet wagen aan een vertaling en plaatst de tekst integraal zoals in de brief is vermeld:
“There were no problems with the value of farm land (“bouwland”), but with land prices in cities. Loans were advanced on promissory notes, signed by noblemen, not drawings of land (“tekeningen”). Russian exported wheat was not produced with medieval methods (“middeleeuwse productiewijzen”), wheat exported from the Black Sea and the Sea of Azov used some of the most modern methods in Europe. It was Bethel Henry Strousberg, not Bethel Henry Strous Berg who failed in Berlin, but his failure was in 1872, not 1873. The pogroms that immediately followed the Panic of 1873 were not in Central Europe, but in Russia.”
Rectificatie
Professor Nelson eist een rectificatie in Het Financieele Dagblad, waarin staat dat het artikel van Marcel de Boer ‘zeer sterk’ leunt op zijn publicatie. Daarnaast wil hij een plaatsing van zijn oorspronkelijke artikel (vertaald of onvertaald) met daaronder de correcte schrijver (“Scott Reynolds Nelson is a professor of history at the College of William and Mary. Among his books is Steel Drivin’ Man: John Henry, the Untold Story of an American Legend (Oxford University Press, 2006). This article originally appeared in the Chronicle of Higher Education, published online on 2 October 2008.”).
Verder wil de professor dat de naam van FHJ Factcheck genoemd wordt in de rectificatie. Ook wil hij een vergoeding van honderd euro voor schending van copyrights. Dat geld met gestort worden op de rekening van Fontys Hogeschool voor Journalistiek, de opleiding waar de factcheckers studeren. De eisen zijn buiten medeweten van FHJ Factcheck tot stand gekomen.
Reactie FD
FHJ Factcheck wilde graag een reactie van hoofdredacteur Ulko Jonker van Het Financieele Dagblad. Helaas werden we, voordat we onze vraag konden stellen, doorverbonden met auteur Marcel de Boer. Die liet weten dat FHJ Factcheck en professor Scott Nelson ‘een dezer dagen’ een reactie kunnen verwachten van Het Financieele Dagblad.
Professor Nelson kwam de overeenkomst tussen zijn artikel en dat van Marcel de Boer op het spoor nadat hij kernwoorden uit zijn stuk door Google News haalde en daardoor op deze website terechtkwam. Omdat hij een beetje Duits kan lezen, kon hij de strekking van de vergelijking achterhalen. Daarna liet hij een reactie achter onder het eerste artikel dat FHJ Factcheck over deze zaak schreef.
Bronnen:
Professor Scott Reynolds Nelson
Het Financieele Dagblad, Marcel de Boer.
FHJ Factcheck 